Maritiem onderzoek
De Slag op de Zuiderzee is een slag die voor een omwenteling in de vaderlandse historie zorgde. Hoorn heeft hiermee natuurlijk goud in handen. Hoogste tijd dus om op zoek te gaan naar een slag die onder water verdwenen is.
Vrijwilligers van de archeologische dienst van de Gemeente Hoorn voeren al bijna een decennium onderzoek uit in het Hoornse Hop vanaf het vaartuig Hessel Snoek. Het doel van dit onderzoek is het opsporen van oude scheepswrakken, resten van verdronken dorpen en mogelijke overblijfselen van de Slag op de Zuiderzee. Inmiddels zijn meer dan 20 scheepswrakken gelokaliseerd, variërend van een recente kano tot een achttiende-eeuws vissersscheepje. Ten westen van Hoorn zijn de vermoedelijke restanten van een remmingswerk uit de VOC tijd gevonden. Daarnaast zijn een aantal nog onverklaarbare, cirkelvormige structuren met een diameter van zes meter waargenomen.
Het totale onderzoeksgebied, waarin de overblijfselen van de Slag op de Zuiderzee worden verwacht, bedraagt meer dan tachtig vierkante kilometer. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft in 2020 het gebied laten onderzoeken door het bedrijf Periplus Archeomare uit Amsterdam. Dit bedrijf is gespecialiseerd in grootschalig inventariserend veldonderzoek. In het verleden hebben ze onder andere het wrak van de hektjalk uit 1752 van Karsten Hoytes vlak buiten de haven van Hoorn ontdekt. Het hele onderzoeksgebied is in kaart gebracht met side scan sonar. Dit is een techniek waarbij als het ware foto’s gemaakt worden van de gehele zeebodem. Vervolgens zijn de gegevens geanalyseerd en interessante locaties zijn gemarkeerd en nader onderzocht.
Daarna is een duikteam aan de slag gegaan bij een scheepswrak vlak bij de Nek bij Schellinkhout dat er veelbelovend uitzag (zie foto). Helaas…. het leverde geen resultaat op over de Slag, het wrak was zo’n 100 jaar jonger. Maar daarmee is het onderzoek nog lang niet ten einde. In het voorjaar van 2023 wordt onderzoek gedaan naar een locatie vlakbij Wijdenes. en ook bij Lelystad worden later dit jaar nog onderzoeken gedaan. De Spaanse schepen vluchtten na de verloren slag namelijk met een ruime boog over de Zuiderzee weer terug richting Amsterdam. Het blijft spannend wat de zeebodem ons nog gaat brengen!
Hier wat interessante links naar het maritiem onderzoek:
– Archeologie Westfriesland
– Periplus Archeomare
– Magazine Historiek: Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed
– Magazine Duiken: Duiken naar de Slag op de Zuiderzee
